Schooluniformen, ze bestaan nog

Legerprints, gescheurde jeans en kleurrijke shirts. Er heerst totale anarchie op de speelplaats van de middelbare school Don Bosco in Genk. Toch in vergelijking met vorig schooljaar, want de directie besloot komaf te maken met het traditionele uniform. ‘We moesten nieuwe rokken laten maken, omdat onze stock uitgeput was’, zegt directrice Marleen Billen. ‘Dat was voor ons het moment om het hele systeem in vraag te stellen. We hielden een enquête bij leerlingen, ouders en leerkrachten, en de meerderheid vond het uniform voorbijgestreefd.’

In een ver verleden was het uniform eerder regel dan uitzondering. Pas vanaf de jaren zestig stapten scholen er langzaam van af. Niemand houdt bij hoeveel scholen vandaag nog vasthouden aan de traditie, maar het zijn er zeker nog twintig.

‘Het uniform diende vroeger om duidelijk te maken tot welk weeshuis of welke school de kinderen behoorden’, vertelt Bruno Vanobbergen, naast kinderrechtencommissaris ook professor in de pedagogiek (UGent). ‘Het hele idee was dat kinderen zich dan ook zouden identificeren met de school. Later is daar het argument bijgekomen dat het de gelijkheid tussen de leerlingen zou bevorderen.’

Mariagaard
Wetteren
Alle tinten van beige tot donkerbruin en wit (geen kaki) zijn toegelaten
Vakantiekleding (slippers bijvoorbeeld) en overdreven bloot (zoals spaghettibandjes) zijn verboden
Andere kleuren, ook in de vorm van strepen of kleurvlakken, zijn verboden

Sint-Ursula-Instituut
Onze-Lieve-Vrouw-Waver
Op de meeste kledingstukken moet het logo van de school staan
Hemd of blouse: wit-blauw gestreept met korte of lange mouw (maximaal twee knoopjes open)
Broek: marineblauw (verschillende modellen voor jongens en meisjes)
Rok: marineblauw (maximaal één centimeter boven de knie)
Kousen: effen marineblauw of zwart (panty voor meisjes mag ook huidskleur zijn)
Schoenen: zwart (vastzittend rond de voet, geen strandschoeisel en geen naaldhakken). De zool, het logo of de verstevigingsringen rond de veters mogen wit of een tint van grijs zijn. Gespen of kleine accessoires zoals studs of riempjes, mogen in metaalkleur. De veters zijn uitsluitend zwart

Elitair?
Ook de uniformscholen zelf noemen die gelijkheid en het groepsgevoel als belangrijkste redenen waarom ze blijven zweren bij blauw, bruin of groen. In het Sint-Ursula-Instituut in Onze-Lieve-Vrouw-Waver besloten ze in 2013 zelfs om het uniform te verstrengen. ‘Het uniform was afgezwakt tot een voorschrift dat de leerlingen blauwe kledij moesten dragen’, zegt communicatieverantwoordelijke Ann Vanhaeren. ‘Met als gevolg duizenden tinten blauw: de ene trui was van Tommy Hilfiger, de andere van Zeeman. Het idee dat we mensen niet willen beoordelen op basis van hun uiterlijk ging verloren. Daarom keerden we terug naar het klassiekere uniform.’

In sommige schoolreglementen staan kledingvoorschriften tot in het kleinste detail beschreven. In Mariagaard in Wetteren zijn die beperkter. Daar mogen de leerlingen alles dragen, zolang de kleur zich ergens tussen wit en bruin bevindt.

Vaak worden uniformscholen als ‘elitair’ gezien, maar dat klopt niet volgens Kathleen Bruggeman, directrice van de eerste graad van Mariagaard. ‘Die uniformen hebben geen invloed op de prestaties van leerlingen’, zegt ze. ‘Ze helpen wel om hen discipline bij te brengen. Er worden regels afgesproken en daar moeten ze zich aan houden. Maar in de eerste plaats bevorderen ze de samenhorigheid. Wij zijn de school van de bruintjes en iedereen kent ons zo.’

Basisschool Sint-Jozef
Ekeren
Hemd, blouse, polo: wit met korte of lange mouw en een kraagje
Lange broek (geen jeans), korte broek of rok: donkerblauw (maximale marge van tien centimeter boven de knie)
Trui: donkerblauw
Sokken of kousenbroek: wit, donkerblauw of grijs
Schoenen: sober in donkerblauw, wit, zwart, grijs, bruin of beige zonder opvallende patronen. Na de paasvakantie mogen de leerlingen sandalen dragen in uniformkleuren
Haaraccessoires (elastiekjes, spelden, linten): wit, donkerblauw of grijs

Onze-Lieve-Vrouwlyceum
Genk
Voor de meisjes: rok in schotse ruit. Van 1 december tot 1 maart mogen ze een zwarte lange broek dragen
Voor de jongens: een klassieke zwarte lange broek
Bovenkledij in wit of flessengroen, zonder strepen, opschriften of versiering
Effen witte of donkergroene sokken of kousenbroek
Sportieve of klassieke schoenen. Hoge zolen en hakken zijn niet toegelaten
Juwelen: 1 oorknop per oor, 1 halskettinkje, 1 horloge, 1 armband, 1 ring. Voor de jongens: geen oorbellen